نکات کلیدی این مطلب:
- هر تصمیم جدیدی که می گیرید، بزرگ یا کوچک، بر بار شناختی مغز شما می افزاید.
- هر چه بیشتر تصمیمی را به تأخیر بیندازیم، احتمال اینکه تصمیمی بگیریم کمتر می شود.
- فرد باید روی انعطاف پذیری، صداقت و خودآگاهی کار کند تا تصمیم گیرنده بهتری شود.
کلینیک روانشناسی مشاوره آوان – بسیاری از افراد زمانی به روانشناس یا مشاور مراجعه می‌کنند که احساس می‌کنند توانایی‌های تصمیم‌گیری‌شان به حدی کاهش یافته است که حتی نمی‌توانند پیش پا افتاده‌ترین تصمیم‌ها را بگیرند. آنها سوالاتی از این قبیل می پرسند:
- من قبلاً تصمیم گیرنده ای سریع و شهودی بودم، اما اخیراً از این احتمال که مجبور باشم کوچکترین تصمیم را بگیرم، دچار سردرگمی شده ام. چرا این اتفاق می افتد؟”
- خانواده من همیشه به دلیل بلاتکلیفی شدید من اذیت می شوند. چگونه می توانم تبدیل به یک تصمیم گیرنده مطمئن شوم؟
- من خیلی موقعیت ها را از دست می دهم فقط به این دلیل که نمی توانم در زمان حال باشم و آنچه را که می خواهم انتخاب کنم. چگونه مطمئن شوم که تصمیم گیری دیگر مرا دچار مشکل نمی‌کند؟»
اگر متوجه شدید که این سؤالات در خصوص شما نیز صادق است، ممکن است در حال تجربه فلج تصمیم گیری باشید. وضعیتی که شما را در مواجهه با انبوهی از انتخاب‌ها که مقایسه آنها دشوار است، سرگردان می‌کند. فلج تصمیم گیری مزمن می تواند توانایی های تصمیم گیری شما را در دراز مدت مختل کند.
گرفتن تصمیمات قوی مستلزم آن است که تیزبین و از نظر ذهنی چابک باشید. در این مطلب سه قانون سرانگشتی برای نشان دادن قاطعیت درونی شما وجود دارد.
بیشتر از آنچه می توانید بجوید، نخورید.
ذهن انسان برای تصمیم گیری نامحدود در هر روز مجهز نیست. هر تصمیم جدیدی که می گیرید، بزرگ یا کوچک، بر بار شناختی مغز شما می افزاید. بار زیاد، قدرت تصمیم گیری شما را دچار تزلزل می کند. این به عنوان خستگی تصمیم شناخته می شود.
یکی از نمونه های این پدیده را می توان در مطالعه ای که در مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم آمریکا منتشر شد یافت. محققان تمایلات تصمیم گیری قضات را بررسی کردند. در حالی که منطق نشان می دهد که قضات فقط بر اساس حقایق تصمیم گیری می کنند، اما واقعیت این است که تمایلات قضاوت در تعیین مجازات تحت تأثیر عوامل خارجی است. به عنوان مثال، محققان دریافتند که قضات در اوایل روز نرم‌تر رفتار می‌کردند و با گذشت روز از ملایمت آنها کاسته می‌شد. (پیشنهاد می شود مطلب مقابله با سرگردانی ذهنی و تفکر تاریک را مطالعه کنید.)
در ادامه چند روش وجود دارد که می توانید از فلج شدن قوای تصمیم گیری خود به دلیل خستگی جلوگیری کنید:
- وظایفی را که ضروری نیستند یا به تخصص خاص شما نیاز ندارند، محول یا ارادی کنید.
- قبل از تصمیم گیری، به خصوص زمانی که احساس خستگی می کنید، با یک دوست مورد اعتماد یا یک همکار توانمند صحبت کنید.
- یک تصمیم “شُل” بگیرید و زمانی که در وضعیت ذهنی روشن تری هستید آن را مرور کنید.
تصمیم را به تاخیر نیندازید.
فلج تصمیم گیری می‌تواند باعث ایجاد تمایل به تعویق یا اهمال کاری در افراد شود. هنگامی که در هنگام تصمیم گیری احساس اعتماد به نفس ناکافی می کنیم، اغلب این مصیبت را به کلی به تعویق می اندازیم. (پیشنها می شود مقاله اهمال کاری، راهی برای نادیده گرفتن خود را مطالعه کنید.)
با این حال، تحقیقات نشان می‌دهد که هر چه بیشتر تصمیم‌گیری را به تأخیر بیندازیم، احتمال تصمیم‌گیری کمتر می‌شود. در مطالعه منتشر شده از تحقیقات نیکوتین و تنباکو دانشگاه آکسفورد، اکثر سیگاری هایی که تاریخ ترک خود را به دلیل کاهش قدرت اراده به تعویق انداختند، کمترین موفقیت را در ترک واقعی در آینده مشاهده کردند.
به همین دلیل است که نویسنده جیمز کلیر (James Clear)، که تخصصش در شکل‌گیری عادت و تصمیم‌گیری است، به ما توصیه می‌کند که تصمیم‌های مهمی بگیریم حتی زمانی که برای گرفتن آن تصمیمات واجد شرایط یا دارای اعتماد به نفس کافی نیستیم. قبل از اینکه احساس کنیم برای تصمیم گیری آماده هستیم، باید شروع کنیم. ( پیشنهاد می شود مقاله 5 نکته برای افزایش اعتماد به نفس را مطالعه کنید.)
آزمون و خطا، یادگیری و تکرار می تواند در طول مسیر اتفاق بیفتد، اما این عمل است که موفقیت یا شکست را پیش بینی می کند، نه فکر.
با ارزش های خود مشورت کنید.
احساس تعارض می‌تواند تصمیم‌گیری را متوقف کند. در چنین شرایطی، تحقیقات منتشر شده در زمینه شخصیت نشان می دهد که شما باید تلاش کنید تا تصمیمات خود را “منطقی” کنید.
همسویی نفس به ارتباط بین توانایی فرد در دانستن آنچه از او انتظار می رود و آنچه احساس می کند عمل “صحیح” در موقعیت های پُرفشار است، اشاره دارد. روانشناس مایکل رابینسون (Michael Robinson)، از دانشگاه ایالتی داکوتای شمالی، فواید همسو کردن تصمیمات را توضیح می دهد:
افرادی که سطح بالایی از همسویی دارند، احتمالاً زندگی بهتر همراه با تضاد کمتری دارند. در مقابل، افرادی که سطح پایینی از همسویی را دارا می باشند، اساساً در اهداف چالش برانگیز قرار می گیرند. آنها به گونه ای عمل می کنند که خودشان می دانند که فعالیت شان مشکل ساز است. این یک حالت وجودی مانند “من می‌دانم” است. (پیشنهاد می شود مقاله فروتنی فکری؛ نادانی خود را پذیرا باشیم را مطالعه کنید.)
تصمیم گیری منطبق با توانایی ها و انتظارات فردی می تواند دو فایده مهم در زندگی فرد داشته باشد:
- این افراد را به تصمیم گیری هایی مجهز می کند که در کوتاه مدت ناخوشایند هستند اما مزایای بلندمدتی دارند.
- با توجه به تمرکز بر حل مسئله، مقابله با تصمیمات دشوار را به فرآیندی کمتر نامطلوب تبدیل می کند.
نتیجه
تصمیم گیری بهتر، در بیشتر موارد، مربوط به هوش مافوق بشری نیست. در عوض، برای تبدیل شدن به تصمیم گیرنده بهتر باید روی انعطاف پذیری، یکپارچگی و خودآگاهی کار کرد.
محمد امین مختاریان
مطالب مشابه: