حمل و نقل ریلی چیست؟

حمل و نقل ریلی ...
مقالات 1402 / 05 / 07

حمل و نقل ریلی بین المللی

حمل و نقل ریلی یکی از انواع حمل و نقل بین المللی است که برای انتقال محموله‌ها و کالاها از طریق راه آهن سراسری و ایستگاه‌ها که با مقایسه کردن ریلی با سایر وسایل های نقلیه می‌بینیم که ایمنی بیشتری دارد، استفاده می‌شود. در حمل و نقل ریلی مصرف انرژی بسیار به صرفه تر از سایر روش های حمل و نقل است.
 
شرکت‌های حمل و نقل ریلی در ایران ابتدا باید از شرکت راه‌آهن کشور مجوز دریافت کنند تا به راحتی بتوانند به جابجایی مسافران و کالاها بپردازند. شرکت های حمل و نقل بین المللی ریلی می‌توانند علاوه بر دریافت مجوز برای حمل و نقل کالا، اقدام به دریافت سایر مجوزها نیز بکنند. این مجوزها عبارتند از:
  1. امور پایانه های تعمیرات
  2. سیستم های کنترل و ناوبری قطار
  3. پشتیبانی های فنی و مهندسی
  4. امور بهره برداری از ناوگان
حمل و نقل ریلی چیست
 
شرکت های ترابری ریلی باید ظرفیت و میزان توانایی خود را مشخص کرده و در شرکت راه‌آهن کشور به ثبت برسانند. این ظرفیت‌ها شامل نوع بار، تعداد بار، وزن قابل تحمل واگن‌ها و غیره می‌شود. البته لازم به ذکر است که مجوز فعالیت این شرکت ها را، شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران با توجه به شرایط و نیاز کشور صادر می‌کند.
شرکت‌های ترابری ریلی بعد از اینکه تمامی مجوزهای مورد نیاز را اخذ کردند با اجاره واگن‌ ها به مشتریان، کالاهای آن‌ها را به مقصد می‌رسانند. و ضمنا این نکته قابل توجه هم وجود دارد که این شرکت‌های ترابری توسط اشخاص حقیقی اداره می‌شوند.

تاریخچه حمل و نقل ریلی

اولین بار در ایران که حمل و نقل ریلی ایجاد شد، به آن حمل و نقل، ماشین دودی می‌گفتند. 

حمل نقل ماشین دودی اولین بار در مسیر تهران به شهر ری ایجاد شد. اما بعد از ورشکستگی شرکت سازنده آن، ماشین دودی جمع آوری شد. سپس ساخت راه آهن سراسری ایران، در زمان رضا شاه پهلوی شروع شد. هدف از ساخت راه آهن متصل کردن شمال و جنوب کشور برای حمل و نقل آسان بار بود. بعد از ایجاد این مسیر، خطوط دیگر راه آهن از جمله گرمسار و مشهد به راه آهن سراسری افزوده شدند. در سال‌های اخیر برقی شدن سیستم ریلی، ظرفیت و سرعت حمل و نقل افزایش چشم‌گیری پیدا کرده است.

حمل و نقل ریلی

مزایای حمل و نقل ریلی

  1. سرعت بالا
  2. میزان بار بیشتر
  3. کم بودن هزینه بار
  4. امنیت بالا
  5. کم بودن آمار تلفات
  6. نبودن امکان تصادف
  7.  یک قطار باربری می‌تواند چندین برابر کامیون‌ها بار جابه‌جا کند و همین موضوع باعث صرفه جویی در مصرف گازوئیل می‌شود و از طرفی آلودگی کمتری در هوا پخش خواهد شد.

انواع واگن های ریلی برای حمل و نقل کالاها

واگن های قطار انواع متفاوتی دارند. هر کالایی، بسته به نوعشان برای حمل و نقل، واگن مخصوص خود را دارند. از انواع واگن های قطارهای حمل و نقل، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  1. واگن یخچال دار
  2. واگن مسطح
  3. واگن مخزن دار

انواع واگن های حمل و نقل عمومی

محاسبه هزینه حمل و نقل ریلی

موارد مختلفی در محاسبه‌ی هزینه حمل و نقل ریلی تاثیر دارند. چند مورد از این موارد را در زیر برایتان می‌آوریم.

  • اندازه بار (ابعاد و  وزن): با افزایش وزن بار، هزینه هم افزایش می‌یابد
  • نزدیک بودن مقصد به راه آهن: هر چقدر مقصد بار به راه آهن نزدیکتر باشد، هزینه آن کمتر است.
  • نوع کالا: اگر کالایی از جنس شکننده، قابل اشتعال یا سمی باشدف هزینه نسبت به بقیه کالاها بیشتر است.
  • هزینه بیمه: کالاهای با ارزش بیمه بیشتری دارند

هزینه حمل کالا در مسافت‌های طولانی توسط حمل و نقل ریلی، کمتر از حمل و نقل جاده‌ای است.

فعالیت‌های اصلی شرکت‌‌های حمل و نقل بین‌ المللی

هر شرکت حمل و نقل بین المللی نسبت به شرکت حمل و نقل دیگر، دارای فعالیت مختلفی است. شرکت های حمل و نقل بین المللی در دو گروه تقسیم می‌شوند.

  • فعالیت فورواردر (حمل نقل کالا به صورت دریایی، زمینی، هوایی یا ترکیبی از آنها)
  • فعالیت کریری (حمل کالا بدون واسطه از کشور مبدا به کشور مقصد به صورت زمینی)

تفاوت فورواردر و کریری

شرکت‌های حمل و نقل را در دو دسته می‌توان قرار داد.

  1. شرکت های حمل نقل فورواردر
  2. شرکت های حمل و نقل کریر

 شرکت‌های حمل و نقل کریر زیرمجموعه‌ای از شرکت‌های حمل و نقل هستند و زمینه‌ی فعالیت آن‌ها، حمل و نقل زمینی است. 

شرکت های کریر

وظایف شرکت های کریر:

  • ارائه بارنامه
  • صدور راهنامه و عقد قرارداد حمل
  • تعیین مسیر و مدت زمان حمل کالا
  • ارائه مدارک و اسناد موردنیاز برای سفر
  • ارائه مدارک موردنیاز گمرک در مبدا و مقصد
  • تحویل کالا از شرکت‌های حمل و نقل فورواردر
  • تحویل محموله به گیرنده در مقصد مشخص شده
  • امضای اسناد مربوط به کسر و اضافه و آسیب‌دیدگی کالا
  • ارائه ضمانتنامه‌های موردنیاز به سازمان‌های مربوطه برای اخذ اسناد و مدارک ضروری
  • کنترل و نظارت بر فرآیند بارگیری کامیون و تطبیق محموله ارسالی با محموله مذکور در اسناد حمل

حمل و نقل ریلی بین المللی

شرکت های فورواردر

شرکت‌های فورواردر برخلاف شرکت‌های کریر تنها محدود به حمل و نقل زمینی نیستند. این شرکت‌ها از انواع روش‌های حمل و نقل، به خصوص ریلی، دریایی و زمینی به منظور انتقال کالا استفاده می‌کنند. 

وظایف شرکت های فورواردر:

  • صدور بارنامه
  • صدور پروفرمای حمل
  • اعلام ورود بار به گیرنده
  • تسویه حساب با طرفین مربوطه
  • بستن قرارداد با صاحب محموله یا کالا
  • انجام مراحل ترخیص کالا در گمرک مبدا
  • اخذ ترخیصیه از نماینده خطوط حمل هوایی و دریایی
  • دریافت صورت‌جلسه کسر و اضافه و آسیب‌دیدگی کالا
  • بیمه باربری با توجه به تقاضای صاحب کالا و قرارداد حمل
  • انبار کردن کالا با توجه به قرارداد حمل و تقاضای صاحب بار
  • جمع‌آوری کالا با توجه به تقاضای صاحب کالا و قرارداد حمل
  • بسته‌بندی کالا با توجه به تقاضای صاحب کالا و قرارداد حمل
  • انعقاد قرارداد با سازمان‌های مختلف و دریافت راهنامه و بارنامه زمینی، هوایی و دریایی

جمع بندی:

ما در این مقاله در مورد حمل و نقل بین المللی ریلی توضیحاتی ارائه کردیم. امیدواریم که این مقاله مورد پسند شما مخاطبان واقع شده باشد. برای اطلاعات بیشتر در مقالات بعدی نیز با ما همراه باشید. و نیز می‌توانید با مراجعه به وبسایت ما www.nTirapp.com، از مقالات دیگر و خدمات ارائه شده در سایت، استفاده نمایید.

نصب برنامه nTirApp
افزودن به Home Screen